صنعت ساخت و ساز یکی از مهم‌ترین صنایع در جهان است که روزانه در آن ساختمان‌های بسیار زیادی ساخته می‌شود. یکی از ابزاری که کاربرد بسیار ویژه‌ای در سازه‌ها و همچنین عملیات ساخت دارد، سیم بکسل است. سیم بکسل یا طناب فولادی، قطعه‌ای بسیار مقاوم و انعطاف‌پذیر است که معمولا در جابه‌جایی مصالح سنگین، بالابرها، آسانسورها، سیستم‌های حفاظتی و انواع سازه‌ها به کار می‌رود. با ما در این مقاله از داریا بکسل همراه باشید تا شما را با انواع کاربرد سیم بکسل در صنعت ساختمان سازی آشنا کنیم.
انواع کاربرد سیم بکسل در صنعت ساختمان سازی
اولین جایی که احتمالا همه ما سیم بکسل را در ساختمان‌های درحال ساخت دیده‌ایم، روی بالابر یا جرثقیل‌ها است. در آسانسورهای در شیشه‌ای هم وقتی شروع به حرکت می‌کنند، می‌توان به راحتی این سیم را مشاهده کرد. در ادامه به تمام قسمت‌هایی از صنعت ساخت و ساز که در آن از سیم بکسل استفاده می‌شود، خواهیم پرداخت.
جرثقیل های ساختمانی (تاور کرین)
در جرثقیل‌های برجی یا تاور کرین که معمولا به شکل یک دکل بسیار بلند هستند و مصالح ساختمانی را به طبقات بالاتر یک برج چندین طبقه می‌رسانند، سیم‌های آویزان است که از نوع بکسل است. سیم بکسل نقش حیاتی در بالا بردن و جابه‌جایی مصالح سنگین مثل تیر آهن، بتن یا ماشین‌آلات دارد. معمولا در این موقعیت‌ها، از سیم بکسل نتاب با بافت چندلایه که ضد چرخش است، استفاده می‌شود زیرا به‌خوبی عمل می‌کند و خطر تاب خوردن بار را کاهش می‌یابد.
این نوع سیم بکسل که به پوست ماری هم معروف است، چند لایه رشته‌ای دارد که جهت بافت آن در لایه‌های داخلی و بیرونی برعکس است. رایج‌ترین ساختاری که برای این سیم‌ها استفاده می‌شود، ۱۹×۷ و ۳۵×۷ است؛ یعنی سیم بکسل شامل ۱۹ یا ۳۵ رشته است که در هر رشته ۷ مفتول وجود دارد. با افزایش تعداد رشته و کاهش قطر مفتول‌ها، انعطاف‌پذیری سیم افزایش می‌یابد. مغز فولادی هم که در آن به کار رفته است، مقاومت کششی و دوام بالاتری نسبت به مغزی کنفی دارد که برای بارهای سنگین مثل تیرآهن فوق‌العاده است.
اگر در مورد تعداد رشته‌ها و سایر مشخصات سیم بکسل مخصوص تاور کرین‌ها سوالی دارید، می‌توانید از کارشناسان داریا بکسل مشاوره بگیرید. آن‌ها بهترین نوع و همینطور اتصالاتی که مناسب این کار هستند را به شما معرفی خواهند کرد.
استفاده از بچینگ پلانت
شاید ناشناخته‌ترین کاربرد سیم بکسل در صنعت ساختمان سازی، در ماشین‌آلات بچینگ پلانت است. سیم بکسل در این ماشین، برای جابه‌جایی بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیم با حرکت عمودی و افقی مصالح را در میکسر ریخته و در سیلوهای مخصوص می‌ریزد. اگر جز آن دسته از صنایعی هستید که به ساختن بتن در محل پروژه‌تان نیاز دارید، توصیه می‌کنیم حتما یک سیستم بچینگ پلانت راه‌اندازی کنید. در مقاله همه چیز در مورد سیم بکسل در بچینگ پلانت می‌توانید اطلاعات بیشتری در این مورد به دست بیاورید.
سیستم های حفاظتی و ایمنی
در ساخت‌وساز و سایر صنایعی که خطر سقوط از ارتفاع وجود دارد، از سیم بکسل به عنوان عنصر اصلی در سیستم‌های حفاظتی و ایمنی فنی استفاده می‌شود. این کابل‌های فولادی در سیستم‌های حفاظتی افقی و عمودی نقش کلیدی در جلوگیری از سقوط و حفظ جان کارگران دارند. سه نمونه از آن‌ها عبارتند از:
بند نجات افقی
این بندها معمولاً برای حفاظت از سقوط کارگرانی استفاده می‌شوند که روی پشت‌بام، نرده یا در محیط‌هایی با حرکت افقی مشغول به کار هستند. یک سیم بکسل با یک ضربه‌گیر بین دو یا چند نقطه مهار نصب می‌شود و امکان عبور بدون قطع و وصل شدن را فراهم می‌کند، به گونه‌ای که کارگران همیشه به سیستم متصل بمانند. در صورت سقوط، قابلیت کشسانی سیم بکسل و وجود ضربه‌گیر سرعت سقوط را کنترل می‌کند و نیروی وارد بر بدن را کاهش می‌دهد.
بند نجات عمودی
در نصب یا تعمیر قسمت‌های مختلف برج‌ها، دکل‌ها یا نردبان‌ها، سیم بکسل عمودی امکان حرکت رو به بالا و پایین را بدون جدا شدن فراهم می‌کند. این بند نجات عمودی عمدتاً تمام استیل است که با استانداردهای EN353-1:2014 و EN353-2 تطابق دارد. همچنین به خاطر ضربه‌گیری که دارد، نیروی واردشده به بدن در صورت سقوط کنترل می‌کند. با وجود چنین بندی، کارگر می‌تواند بدون اینکه دستانش را به جایی بگیرد، به کارش ادامه بدهد.
بند نجات جمع شونده
در این نوع بند نجات، سیم بکسل فولادی یا گالوانیزه درون دستگاه جمع‌شونده‌ای قرار دارد که در صورت سقوط به سرعت و در کمتر از 60 سانتیمتر قفل می‌شود. سیم بکسل به کار رفته در این بند در برابر سایش و کشیدگی مقاومت و دوام بالایی دارد، به همین دلیل برای کارگاه‌های ساختمانی بسیار مناسب است.
داربست و توری ایمنی
چهارمین کاربرد سیم بکسل در صنعت ساختمان سازی، استفاده در داربست‌ها و سیستم‌های توری ایمنی برای اطمینان از ایمنی کارگران است. اغلب در چارچوب‌های داربست از طناب‌های سیمی برای تقویت سازه استفاده می‌شود تا پایداری بیشتری را برای کارگرانی که در ارتفاعات مختلف کار می‌کنند، فراهم شود.
علاوه بر این، طناب‌های سیمی فولادی در سیستم‌های توری ایمنی هم استفاده می‌شوند که مصالح ریخته‌شده را مهار یا از سقوط جلوگیری می‌کنند و محل ساخت و ساز را ایمن‌تر می‌کنند. محکم بودن سیم بکسل، آن را برای چنین موقعیت‌هایی جایی که هم استحکام و هم قابلیت اطمینان بسیار مهم هستند، ایده‌آل می‌کند.
ساخت سازه های کششی
سازه‌های کششی نوعی از معماری مدرن هستند که عناصر ساختاری آن‌ها عمدتاً با کشش (نه فشار یا خمش) نیرو را تحمل می‌کنند. این نوع سازه‌ها سقف‌های پارچه‌ای، سایبان‌ها، شبکه‌ها و نماهای معلق هستند که بیشتر در سقف استادیوم‌های ورزشی و ساختمان‌های مرتفع استفاده می‌شوند. حالا سیم بکسل در اینجا چه کاربردی دارد؟ این سیم به خاطر مقاومت کششی بالایی که دارد، در تامین فرم و ثبات پارچه‌ها نقش مهمی را ایفا می‌کند. همچنین می‌تواند مناطق وسیعی را بدون ستون‌های نگهدارنده داخلی پوشش دهد.
از مزایای استفاده از سیم بکسل در سازه‌های کششی این است که با تارهای نازک و ظریفی که دارد، علاوه بر تامین دید، طراحی شیک و چشم‌نوازی به نمای ظاهری سازه می‌دهد. از طرفی این سایبان‌ها باید در برابر باد، زلزله و هر نیروی خارجی مقاوم باشند که سیم بکسل با قابلیت تحمل نیرو و جرب انرژی دینامیک، نقش موثری را در ثبات سازه ایفا می‌کند.
نوع خاصی از سایبان یا سقف‌های پارچه‌ای هم هستند که در آن کابل‌های سیمی به صورت شعاعی به یک حلقه فشرده خارجی متصل می‌شود. سازه این سایبان‌ها که مناسب فضاهای باز مثل محوطه هتل‌ها یا نمایشگاه‌ها هستند، از قبل نصب شده است.
نوع دیگر سقف‌های گردان هستند که ظاهر و عملکردی شبیه بادکنک دارند. در ساختمان‌هایی مثل استادیوم‌های ورزشی، سقف‌های گردان باید طوری طراحی شوند که نور طبیعی و هوا بدون مانع به داخل ساختمان هم برسد. اینجا است که ترکیب سیم بکسل (برای زیرسازی) و پارچه به کار می‌آیند. هنگامی که سقف باد می‌شود، شبکه کابلی مانع از کشش بیش از حد پارچه می‌شود و همینطور امکان استفاده از سیستم‌های روشنایی، صوتی، تهویه مطبوع را فراهم می کند.
کاربرد سیم بکسل در آسانسور
شاید اگر بگوییم مهم‌ترین کاربرد سیم بکسل در صنعت ساختمان سازی، استفاده آن در آسانسورهاست، اغراق نکرده‌ایم! سیم بکسل یکی از اجزای کلیدی و حیاتی در آسانسورهای کششی است که وظیفه انتقال نیروی موتور و تحمل بار کابین و وزنه تعادل را بر عهده دارد. این سیم از طریق قرقره به موتور وصل شده و با ایجاد اصطکاک در شیار قرقره، حرکت یکنواخت بالا و پایین را برای کابین و وزنه تعادل فراهم می‌کند. همین ساختار باعث تقسیم بار روی چند سیم و افزایش ایمنی می‌شود.
سیم بکسل در آسانسورهای بلند به عنوان سیم جبرانی نصب می‌شود تا تعادل وزن سیم بکسل اصلی در طول حرکت را تنظیم می‌کند. این سیستم علاوه بر تثبیت نیروی کشش، از لرزش‌ها می‌کاهد و حرکت نرم‌تری ایجاد می‌کند.
سیم بکسل آسانسوری از نظر ساختاری از چند رشته مفتول فولادی تشکیل می‌شود و معمولا 6×19 یا 8×19 رشته‌ای است که دور یک مغزی الیافی یا فولادی پیچیده است. مغزی الیافی انعطاف‌پذیری بیشتری به سیم می‌دهد و برای آسانسورهای سرعت پایین مناسب است، در حالی که هسته فولادی برای آسانسورهای سنگین یا پرسرعت استفاده می‌شود.
سیم‌های آسانسوری باید به صورت دوره‌ای توسط تکنسین چک شوند زیرا علاوه بر کیفیت و ساختاری که دارند، نگهداری صحیح از آن مستقیما روی ایمنی، عملکرد روان و طول عمر آسانسور تأثیر می‌گذارد.
کاربرد سیم بکسل در معماری ساختمان
کاربرد سیم بکسل در صنعت ساختمان سازی فقط به فضاهای خارجی یک ساختمان محدود نمی‌شود. برای پیاده‌سازی تزئینات و معماری داخلی هم از سیم بکسل استفاده می‌شود. از سیم بکسل برای ساخت پل‌ها، راه پله‌ها، پیاده‌روها، تاسیسات روشنایی، نمای ساختمان و موارد دیگر استفاده می‌شود.
به طور کلی در این نوع پروژه‌ها، کشیدن سیم‌ها نیاز به مهندسی دقیقی دارد زیرا قرار است باری را نگه دارد یا نقش تکیه‌گاه ایفا می‌کند.
در ادامه چند نمونه از کاربردهای سیم بکسل در معماری را با هم بررسی خواهیم کرد.
استفاده از سیم بکسل در نرده ها
سیم بکسل فولادی و توری مشبک از جمله متریال محبوبی هستند که برای نرده در بسیاری از ساختمان‌های تجاری، مسکونی و دولتی استفاده می‌شوند.
این نرده‌ها را می‌توان با سیم‌های نازک به صورت افقی یا عمودی بین ستون‌ها کشید تا هم نقش محافظ را بازی کند و هم ظاهری جذاب و مینیمالیستی به جاهایی مثل بالکن‌ها بدهد. در سیستم نرده کابلی، سیم بکسل اغلب از جنس استیل ضد زنگ (نوع 304 یا 316) یا گالوانیزه تهیه می‌شود که در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی بسیار مقاوم است. ساختار رایج کابل‌های مورد استفاده 1×19 (۱۹ مفتولی) یا مدل 7×7 یا 7×19 است که تعادلی مناسبی هم از نظر استحکام کششی و انعطاف‌پذیری دارد. سیم بکسل 7×7 که به سیم افشان هم معروف است را می‌توانید از فروشگاه داریا بکسل تهیه کنید.
نکته قابل ذکر دیگر است است که استاندارد بین‌المللی برای فواصل بین کابل‌هایی که در نرده‌ها باید رعایت شود، 10 سانتیمتر یا کمتر است. از نظر کشیدگی هم باید طوری باشند که نه شل و خم شوند و نه زیادی سفت باشند.
و در آخر، مزیت ساخت نرده با سیم بکسل در این است که این سیم‌ها علاوه بر اینکه مانع از سقوط می‌شوند، قابل دید هم نیستند و دید را مختل نمی‌کنند.
نورپردازی محوطه بیرونی ساختمان
کاربرد سیم بکسل در صنعت ساختمان سازی فقط به خود آن سازه محدود نمی‌شود. سیم بکسل‌ها می‌توانند یک ابزار عالی برای روشنایی محوطه بیرون ساختمان‌ها مخصوصا در مکان‌هایی که کافه‌ها و رستوران‌ها قرار دارند، باشند. این کابل‌های سیمی می‌توانند ریسه‌ای شناور و زیبا و در عین حال محکم ایجاد کنند.
نمای ساختمان
از کابل‌های سیمی ساخته‌شده از فولاد ضد زنگ درجه 316، می‌توان در سازه‌های مختلف برای ساخت سازه‌های نگهدارنده نما استفاده کرد.
این سازه را می‌توان از سیم‌های عمودی یا افقی یا به صورت متقاطع یا مشبک ساخت. از جمله کاربردهایی هم که می‌توان برای آن در یک ساختمان نام برد، ایجاد سایه و کاهش تابش مستقیم آفتاب در عین محدود نشدن دید است.
در بسیاری از ساختمان‌های مدرن، از سیم بکسل یا توری مشبک به عنوان پایه‌ای برای گیاهانی که به سمت بالا رشد می‌کنند، استفاده می‌شود که نمایی سبز و هوای خنک طبیعی و تصفیه هوا را به همراه دارد. نمونه بارز استفاده از این سیستم را می‌توان در پروژه‌ای مثل One Central Park سیدنی به‌کار رفته است.
جمع بندی
سیم بکسل به دلیل ترکیب استحکام، انعطاف‌پذیری، دوام بالا و سهولت کاربرد، یکی از ستون‌های کلیدی در صنعت ساختمان‌سازی است. کاربرد سیم بکسل در صنعت ساختمان سازی از جابه‌جایی مصالح توسط بالابرها و جرثقیل‌ها گرفته تا استحکام سازه‌های معلق، ایمنی کارگران و زیبایی معماری، بسیار متنوع است. انتخاب نوع مناسب سیم بکسل (ابعاد، جنس، بافت، مغزی)، نگهداری دقیق و نصب بر پایه استانداردهای ایمنی هم امری تخصصی است که باید تحت نظر کارشناسان خبره انجام شود. مجموعه داریا بکسل یکی از معتبرترین عرضه‌کنندگان انواع سیم‌های بکسل، اتصالات و… به خوبی می‌تواند شما را در امر یاری کند. کافی است با کارشناسان ما تماس بگیرید.